อัตราส่วน คือ คืออะไร

อัตราส่วนเป็นอัตราที่ใช้ในการเปรียบเทียบจำนวนหรือขนาดของสองปริมาณที่แตกต่างกัน ซึ่งประกอบด้วยสองส่วน ตัวตั้งและตัวส่วน

ตัวตั้งคือจำนวนหรือขนาดของปริมาณที่ต้องการเปรียบเทียบ และตัวส่วนคือหน่วยวัดหรือขนาดของปริมาณที่ต้องการเปรียบเทียบ

เราสามารถแสดงอัตราส่วนในรูปแบบส่วนเป็นร้อยละ (percentage) หรือรูปแบบส่วนสุดตรึง (ratio) โดยอัตราส่วนสามารถใช้ในหลายสถานการณ์ เช่น

• ในการคำนวณส่วนลดในการซื้อสินค้า โดยคำนวณจำนวนเงินที่ลดลงพิเศษเป็นอัตราส่วนของราคาสินค้า
• ในการคำนวณผลต่างระหว่างสองจำนวน โดยเปรียบเทียบอัตราส่วนของจำนวนทั้งสอง
• ในการวัดสมรรถภาพของระบบหรือกระบวนการต่างๆ โดยการเปรียบเทียบอัตราส่วนของผลลัพธ์ที่ได้

อัตราส่วนสามารถคำนวณได้โดยหารตัวตั้งด้วยตัวส่วน โดยรูปแบบการเขียนอัตราส่วนสามารถแทนด้วยสัญลักษณ์ ":" หรือ "/" และสามารถเปลี่ยนเป็นสัญลักษณ์ที่เป็นจุดทศนิยมได้ เช่น

• 1:2 หรือ 1/2 หมายความว่าตัวตั้งมีค่าเป็น 1 และตัวส่วนมีค่าเป็น 2 ซึ่งแปลว่าอัตราส่วนคือ 1 ต่อ 2 หรือ 1 หนึ่งต่อสอง
• 3:4 หรือ 3/4 หมายความว่าตัวตั้งมีค่าเป็น 3 และตัวส่วนมีค่าเป็น 4 ซึ่งแปลว่าอัตราส่วนคือ 3 ต่อ 4 หรือ 3 สามต่อสี่

อัตราส่วนสามารถเปรียบเทียบได้โดยใช้เครื่องหมายเปรียบเทียบ เช่น

• 1:2 > 1:3 หมายความว่า 1 ต่อ 2 มีค่ามากกว่า 1 ต่อ 3
• 2:3 < 3:4 หมายความว่า 2 ต่อ 3 มีค่าน้อยกว่า 3 ต่อ 4
• 5/6 = 10:12 หมายความว่า 5 หกที่แทนด้วยเครื่องหมายทศนิยมเท่ากับ 10 ต่อ 12